Bütün dünyanın dikkatle izlediği Ukrayna-Rus savaşının ABD-Avrupa boyutu kadar bölge denklemine yapacağı etki de tartışma konusu. Bu etkileri Ukraynalı Güvenlik ve Uluslararası İlişkiler Uzmanı Yevgeniya Gaber ile konuştuk.
“Ukrayna savaşının sonuçları başta Kafkasya olmak üzere birçok Asya ülkesini güçlü bir biçimde etkiler. Putin‘in kısmi ya da topyekün mağlubiyeti ile bölge haritası yeniden çizilir” diyen Yevgeniya Gaber, Ukrayna’yı kuşatmaya gelen Putin’in tarihi bir hata yaptığı görüşünde. Gaber “Rusya’nın en önemli oligark, bürokrat ve siyasetçilerinin aileleri ABD ve Avrupa’da yaşıyor. Ukrayna’ya 3 gün içerisinde diz çöktürürüz stratejisinin işlememesi, ölen asker görüntüleri ve vurulan Rus tankları, uçaklarına ait videolar fotoğraflar Rus kamuoyunu da etkiledi” dedi.
“YÖNETİM HATASI”
Rusya genelinde rüzgarın Putin’in aleyhine döndüğünü vurgulayan Yevgeniya Gaber savaş sürecine dair şunları söyledi: Şu an Rusya’da kurulan ‘savaşa hayır’ platformu 1 milyon imza topladı. Birçok sivil toplum örgütü, aralarında Duma üyelerinin de yer aldığı siyasetçi, Rusya’nın dünya çapında yatırımları ile bilinen iş adamı bu inisiyatifi destekliyor. Hatta bazı politikacılar Ukrayna savaşını Putin yönetiminin yönetim hatası olarak nitelendiriyor. Rusya büyük bir belirsizliğe sürükleniyor açıklaması yapan Putin destekçisi vekiller de var.
Rusya’nın işgal senaryosu Moskova’da belirlendiği gibi olmadı. Ekonomik, siyasi, diplomatik sıkışmışlık yanında Ukrayna’nın siyasi, askeri, toplumsal direnci Putin’i daha fazla zora sokuyor. İçeriden yükselen tepkilerle de daha fazla yalnızlaşan Putin kaybettikçe hırçınlaşıyor. Halkı topyekün suçlu olarak gördüğü için cezalandırmak istiyor. Suriye ve Çeçenistan’da olduğu gibi evleri, hastaneleri, meydanları vuruyor.
“DÜŞÜK PROFİLLİ HEYET”
Belarus’ta başlayan görüşmelere dair düşüncelerini sorduğumuz Yevgeniya Gaber, Ukrayna tarafı için önceliğin aktif çatışmayı durdurmak olduğunu belirtti. Ukrayna’nın dış politikada bağımsız hareket etme iradesinden de vazgeçmeyeceğine dikkat çeken Gaber, Belarus görüşmelerinde Putin’in Danışmanı Vladimir Medinskiy’nin başkanlık ettiği Rus heyeti Ukrayna’ya oranla oldukça düşük profile sahip olduğu görüşünde.
YENİ KONSEPT DEVREDE
Ukrayna ordusunun silah bırakmaması ve Ukrayna yönetiminin devrilmemesi ile Kremlin’in strateji değiştirdiğini savunan Gaber şöyle konuştu: Artık Putin’in yeni konsepti devrede. Özellikle tüm telekomünikasyon ağlarını çökertmek istiyor. Hedef ayırmaksızın tüm sivil yerleşim birimlerini daha güçlü vuracak. Daha fazla asker gönderip, uzun konvoy görüntüleri ve benzeri psikolojik harp teknikleri ile de caydırıcı olmayı amaçlıyor. Şu ana kadar çizilen Rus ordusunun karizmasını yeniden tamir etmek istiyor. Ancak Putin tüm kentleri harabeye çevirip ülkeyi ele geçirse de Ukrayna’yı elde tutması ve nihai zafer kazanması imkansız.
Putin’in tamamen yenilerek çekilmesi çok daha başka senaryoların devreye girmesini sağlar. En az 5-6 ülkede rejim değişikliği olur. Özellikle de Osetya, Transdinyeper, Çeçenistan, Dağıstan ve Ahbazya’da tüm dengeler değişecek.
YILMAZ BİLGEN
