Sözleşmeli personele eşinin doğum yapması halinde on gün, kendisinin veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü halinde ve her olay için yedi gün ücretli mazeret izni verilmekte olup, bu izinlerin başlangıç tarihi konusunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Bir belediyede makine teknikeri kadrosunda sözleşmeli olarak çalışıyorum. Pandemi sürecinde ailecek karantina süreci geçirdik. Eşim hamileydi hastalık dolayısıyla erken doğum yapmak zorunda kaldı. O süreçten sonra tekrar testimiz pozitif çıktı ve karantinamız raporlu bir şekilde uzadı. Eşim doğum yaptığı için babalık izin hakkım oluyor ama doğumdan itibaren kullanmam lazımmış bende o süreçte raporlu olduğum için kullanamadım. Acaba bunun tam kuralı nedir rapordan sonra kullanabilir miyim yoksa iznimiz yanıyor mu?
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49. maddesinin üçüncü fıkrasında tam zamanlı sözleşmeli personel, dördüncü fıkrasında ise kısmi zamanlı sözleşmeli personel istihdamına ilişkin düzenlemelere yer verilmiş olup, maddenin beşinci fıkrasında ise tam zamanlı ve kısmi zamanlı sözleşmeli personele atfen, “Bu personel hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir. 49. maddede sözleşmeli personelin izin haklarına ilişkin herhangi bir düzenleme yer almamaktadır. Bu bağlamda, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda yer alan izin haklarından mahalli idarelerde 5393 sayılı Kanunun 49. maddesi kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personelin de yararlanması gereklidir.
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 9. maddesinin beşinci fıkrasında, “Sözleşmeli personele isteği üzerine; eşinin doğum yapması halinde on gün, kendisinin veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü halinde ve her olay için yedi gün ücretli mazeret izni verilir.” denilmektedir. Madde hükmünde bu izinlerin başlangıç tarihi konusunda herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Doğum, evlilik veya ölüm hallerinde bu hallerin vuku bulduğu tarihten itibaren mi ya da ilerleyen bir tarihte mi bu izinlerin kullandırılacağı muğlak bırakılmıştır. İzin süreleri devlet memurları ile aynı olup, iznin başlangıcı ile ilgili olarak memurlar için geçerli uygulamanın sözleşmeli personel bakımından da geçerli olması isabetli olacaktır.
Mülga Devlet Personel Başkanlığı 18 Mayıs 2011 tarihli ve 9645 sayılı yazısı ile verdiği görüşünde bu konuya açıklık getirmiş olup, uygulama birliği bu görüş çerçevesinde sağlanmıştır. Bizim de isabetli bulduğumuz söz konusu görüşte;
1- Evlilik sebebine dayalı olarak verilen mazeret izninin, resmi nikahın gerçekleştiği tarihten, nikah ve düğünün farklı tarihlerde yapılması halinde ise memurun tercihi dikkate alınarak resmi nikah ya da düğün tarihinden,
2- Babalık izni ile ölüm üzerine verilen mazeret izninin ise, söz konusu mazeretlerin vuku bulduğu tarihten, diğer bir deyişle doğumun veya ölüm olayının meydana geldiği tarihten,
itibaren başlamak suretiyle kullandırılmasının uygun olacağı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak sözleşmeli personelin hastalık izni, yıllık izin veya diğer izinlerini kullanırken eşinin doğum yapması halinde babalık izninin doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren başlaması gerektiğini, bu iznin hastalık izniyle çakışması gerekçe gösterilerek farklı bir tarihte kullanılmasının mümkün olmadığını değerlendirmekteyiz. Aynı değerlendirmemiz ölüm sebebiyle verilecek izinler bakımından da geçerlidir.
