Seher Alp Fransız Haber Ajansı AFP’nin haberine göre, İngiltere merkezli çok uluslu enerji şirketi British Petroleum (BP), İngiltere-Hollanda ortaklığındaki çok uluslu petrol ve doğalgaz şirketi Shell, ABD merkezli dünyanın en büyük fast-food restoran şirketi McDonalds, İsveç merkezli uluslararası perakende giyim firması H&M ve ABD merkezli içecek firması Coca-Cola başta olmak üzere çok sayıda yabancı şirket, ya Rusya’dan çekildiğini ya en azından faaliyetlerini azalttığını ya da faaliyetlerini geçici olarak askıya aldığını duyurdu.
Batılı ülkelerin Rusya’ya yönelik eşi-benzeri görülmemiş yaptırımları, Rusya’nın yerel para birimi rublenin hızlı bir şekilde değer kaybetmesine, Rusya’nın borçlarını ödeyememe ihtimaline, yüz binlerce insanın işini kaybetmesi olasılığına ve derin bir ekonomik krize yol açtı.
Birkaç yabancı şirket, faaliyetlerini sürdürmelerini imkansızlaştıracak yaptırımların doğrudan etkisi nedeniyle geri çekildiklerini duyurdu. Kamuoyundaki tepkiler nedeniyle bu adımı atan başka şirketler de var.
Bu sorunla karşı karşıya kalan Rus yetkililer, sermayenin ülkeden çıkmasını önlemek ve rubleyi desteklemek için yoğun bir şekilde çeşitli tedbirler alıyor.
Tarihi anlamlarla yüklü bir tedbir olan kamulaştırma dahi gündeme getirildi.
Hızla geri çekilen şirketler ofislerini, altyapılarını ve ürünlerini geride bırakıp Rusya’dan gidiyorlar.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, söz konusu şirketlerin başına, onları yönetmek isteyenlere devretmek için dışarıdan yöneticilerin atanmasını desteklediğini söyledi.
Putin, Rusya’nın bunu yapmak isteyen yabancı taraflara ‘açık’ olduğunu ve ‘haklarını koruması gerektiğini’ vurguladı.
Öte yandan iktidardaki Birleşik Rusya partisi, Rusya pazarından çıkan yabancı şirketlerin mallarını kamulaştırma yolunda ilk adım olarak nitelendirilen bir yasa tasarısı hazırladığını ve tasarının bir adli gözlemci tarafından gözden geçirileceğini duyurdu.
Diğer taraftan Savcılık, Cuma günü, ülkedeki faaliyetlerini askıya alındığını duyuran yabancı şirketlere ‘sıkı denetim’ uygulanması emri çıkardı.
Savcılıktan yapılan açıklamada, kovuşturma altında iş kanununa, iş sözleşmesi şartlarına, maaşların yanı sıra yüklenicilere ve Rusya Federasyonu’na yapılan sözleşmelerden doğan yükümlülüklerin ödenmesine uyulacağı belirtildi.
Tüm bunlar karşısında sosyal medya sitelerinde Ruslar arasında Sovyetler Birliği dönemine geri dönüldüğüyle ilgili acı-tatlı espriler de yapılıyor.
Kremlin, 1980’li yılların sonlarında sona eren Sovyetler Birliği döneminin, Rusların birçoğunun gözünde her türlü sefaletle ilişkilendirilmiş olsa da aslında kötü bir dönem olmadığını düşünüyor.
Rusya Devlet Başkanı Putin, Rusların zorlukların üstesinden geleceğini bir kez daha vurgulayarak Sovyetler Birliği’nin yaptırımların yarattığı koşullar altında yoluna devam ettiğini, geliştiğini ve muazzam bir başarı elde ettiğini söyledi.
Rusya’nın eski Devlet Başkanı Dimitri Medvedev ise Putin’den yabancıların mal varlıklarına el konulmasını talep etti. Medvedev, Rus güçlerinin Ukrayna’ya girmesinden hemen sonra, sosyal medya üzerinden Rusya’nın ülkedeki yabancıların mal varlıklarına el koyacağı yönünde açıklamalarda bulunmuş, ancak bu açıklamaları daha sonra silinmişti. Çünkü bu tür açıklamalar, genellikle sakin bir tutum sergileyen Rus iş insanlarını çileden çıkarıyor.
Rusya merkezli bir nikel madenciliği şirketi Nornickel Group’un ana hissedarı ve iktidara yakın oligarklardan biri olan Vladimir Potanin, yaptığı bir açıklamada, Rusya pazarından çekildiğini duyuran şirketlerin kamulaştırılmasına çok temkinli yaklaşılması çağrısında bulundu. Potanin Bolşevik Devrimi’nin yılına atıfla, “Bu bizi yüz yıl geriye, 1917’ye götürür” dedi.
Rus oligark, böyle bir adımın sonuçlarının, tüm dünyadan yatırımcıların Rusya’ya olan güvenine etkisi onlarca yıl sürecek bir zarar vereceğini de sözlerine ekledi.
Pek çok şirketin faaliyetlerine son vermediğini, aksine yabancı kamuoyunun üzerlerinde oluşturduğu eşi-benzeri görülmemiş baskılar yapması yüzünden askıya aldıklarını belirten Potanin, söz konusu şirketlerin bir gün ülkeye yeniden dönebileceklerinin unutulmaması gerektiğini vurguladı.
Rusya’nın Ukrayna’yı yenmesi Türkiye’yi nasıl etkileyecek?
Sadece Rusya değil AB ekonomisi de sarsılacak
Rusya: ABD’ye karşı yaptırım kararları yakında açıklanacak
