Küresel ekonomi son 4 yıldır krizleri üst üste yaşıyor. 2018’de başlayan ABD-Çin ticaret savaşı, küresel ekonomi üzerinde büyük yaralar açtı. 2020 başında iki ülke arasında sorunların çözümü adımları atılırken korona virüs salgını başladı. Çin’de ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyaya yayılan salgın nedeniyle Dünya Sağlık Örgütü pandemi ilan etti. Tam 2 yıl boyunca can kayıplarının yanı sıra pandemi nedeniyle küresel ekonomiye büyük darbeler vuruldu.
Omikron varyantı ile pandeminin sonuna gelindiği düşünüldüğü an ise Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve iki ülkenin savaşı ortaya çıktı. Savaş nedeniyle yaşanan tedarik krizi ve Rusya’ya uygulanan ambargolar küresel ekonomiye de en büyük darbeyi vurdu. Prof. Dr. Işın Çelebi, Sözcü’deki haberde, son gelişmeleri 1929’daki ‘Büyük Buhran’ dönemine benzetti. İşte Sözcü’deki o haber:
Dünya ekonomisi 2020’de pandemiyle birlikte derinleşen krizin yaralarını sarmaya çalışırken Rusya-Ukrayna savaşıyla sarsıldı. İki haftayı aşkın süredir devam eden savaşın dünya ekonomisine etkilerini değerlendiren Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi, Ekonomist Prof. Dr. Işın Çelebi, petrol ve doğalgaz fiyatlarına dikkat çekti. Prof. Çelebi, dünya ekonomisinin bu fiyatlara dayanma gücünün kalmadığını ve 1929 Büyük Buhranı’na benzer süreçlerin ortaya çıktığını söyledi.
BÜYÜME YÜZDE 3’E DÜŞER
Petrolün 100 doların üstünde olması ve doğalgaz fiyatlarının 1.000 metreküpünün 2.000 dolara yaklaşmasının dünyada müthiş bir enerji krizine yol açtığını belirten Prof. Çelebi, ortaya çıkan durumun Büyük Buhran’a benzer işaretler barındırdığını vurguladı. Çelebi, “Dünyanın oturup müzakereler yoluyla barışı sağlaması ve silah endüstrisini belli biçimde denetlemesi gerekiyor. Aksi takdirde durgunluk içinde bir enflasyonla karşılaşacağız. Bu durumda Türkiye’nin büyüme hızının 2022 yılında yüzde 3’lere düşme ihtimali var” dedi.
YAPTIRIMLAR ZARAR VERİR
Prof. Çelebi, ABD’nin Rusya ekonomisini zora sokmak için Rusya’ya doğalgaz, petrol ve kömür satışlarına belli bir kısıtlama getirmesinin dünya ekonomilerine büyük zarar vereceğini belirtti. Bu süreçlerden en çok büyük enerji şirketlerinin, silah üreten firmaların para kazandığını söyleyen Çelebi, dünyanın geri kalanın ise büyük sıkıntı içinde olduğunu ifade etti.
Yurtiçindeki kriz dünyadaki krizle birleşti
Prof. Dr. Işın Çelebi, şu anda savaşın da etkisiyle yurtiçindeki enflasyon artışıyla yurtdışındaki ekonomik krizin birleştiğinin altını çizdi. Çelebi, bu enflasyonist etkinin bütün dünyayı olduğu gibi Türkiye’yi de ciddi şekilde etkilediğini ve tedarik zincirinde büyük aksamalar yaşandığını vurguladı.
