Şehir hastaneleri müteahhitlere çağ atlattı. Sağlıksız sistem

Birgün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre, AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Cebimizden beş kuruş çıkmayacak” dediği şehir hastaneleri için 2017-2024 döneminde bütçeden aktarılan toplam kaynak ortaya çıktı.

Türkiye’deki 17 şehir hastanesini işleten şirketlere aktarılan para 150 milyar TL’ye dayandı. Şehir hastanelerinin müteahhitlerine yapılan kaynak transferi, hizmet ve kira bedeli kalemlerinden oluştu.

İktidarın, “Sağlıkta çağ atladık” iddiasına örnek gösterdiği şehir hastanelerine yönelik ödemeler, “Hastaneler sağlık sistemine değil, müteahhitlere çağ atlattı” yorumlarına yol açtı. Şehir hastanelerinin bütçede yarattığı mali yük, hizmet ve kira bedeli ödemeleriyle bir kez daha gözler önüne serildi.

2017-2023 DÖNEMİ: 102,2 MİLYAR TL

Verilere göre, Türkiye’deki 17 şehir hastanesinin hizmet-kira bedeli için 2017-2023 döneminde toplam 102 milyar 206 milyon TL kaynak kullanıldı. Bu toplamın 63 milyar 706 milyon TL’si kira, 38 milyar 500 milyon TL’si ise hizmet bedeli olarak yapıldı.

2024 yılı için ise şehir hastanelerinin hizmet-kira bedeli olarak 73 milyar 830 milyon TL ödeme öngörüldü. Toplam 73,8 milyar TL’lik kaynağın aylara göre 6 milyar 974 milyon 750 bin TL olarak hesaplandığı belirtilirken, 2024’ün Ocak-Mayıs döneminde şehir hastaneleri müteahhitlerine ödenen hizmet-kira bedelinin 34 milyar 873 milyon 750 bin TL olduğu ifade edildi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Milletvekili Burhanettin Bulut, şehir hastaneleri için yapılan garanti ödemesi hakkında konuştu. Bulut, şehir hastanelerini, “Kör kuyu gibi, ne verirsen yutan” sözleriyle tanımlayarak, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın, bu paraları kendi ceplerinden mi ödediğini sordu. Bulut, iktidarın, “Milletin cebinden kuruş çıkmayacak” söyleminin gerçeği yansıtmadığını kaydetti.

Ayrıca, kamu-özel ortaklığına yasal zemin oluşturularak Saray’a yakın müteahhitlere yeni bir rant kapısı oluşturulduğunu belirtti.

Bulut, bu modelle ihale verilen firmalara arazi verildiğini, yapılan hastanenin de devlet tarafından kiralandığını ve doluluk garantisi verildiği için şehir içindeki eski hastanelerin bir bir kapatıldığını ifade etti.

SAYIŞTAY RAPORU’NA YANSIYAN BÜYÜYEN KARADELİK

Sayıştay’ın Sağlık Bakanlığı’na yönelik 2022 Yılı Denetim Raporu, Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) projelerinin nasıl karadelik haline geldiğini ortaya koydu.

Raporda, KÖİ modeliyle yaptırılan şehir hastanelerine yönelik garanti ve yükümlülükler ile borçlanma maliyetlerinin bakanlığın mali raporlarında yer almadığı belirtildi.

Şehir hastaneleri sözleşmelerinde görevli şirkete verilmesi öngörülen garanti tutarlarının muhasebeleştirilmediği bildirildi.

YILLARA GÖRE ÖDEMELER

Mayıs 2024 itibarıyla 102,2 milyar TL’ye ulaşan şehir hastaneleri için şirketlere ödenen paranın yıllar itibarıyla yaşanan değişim bütçe verilerine şöyle yansıdı:

  • 2019: 5 milyar 88 milyon TL
  • 2020: 8 milyar 739 milyon TL
  • 2021: 13 milyar 380 milyon TL
  • 2022: 25 milyar 827 milyon TL
  • 2023: 46 milyar 662 milyon TL
  • 2024 (Ocak-Mayıs): 34 milyar 873 milyon TL